Girit’ten Bal Katılmış Şaraplar
Roma döneminde Girit’ten lüks kuru üzüm şarabı ithal eden Romalılar, aslında bal ile tatlandırılmış sahte bir şarap içmiş olabilir.
2.000 yıl önce Roma için Girit’in kuru üzüm şarapları çok ünlüydü. Lüks, yoğun aromalı ve zor üretilen bu şaraplar, Roma İmparatorluğu’nun dört bir yanına gönderiliyordu. Ama son arkeolojik bulgular, bu şarapların her zaman “gerçek” olmayabileceğini gösteriyor. Üstelik bu hile, balla yapılıyordu.
– Passum, Malmsey ve Girit’ten Roma’ya Uzanan Bir Şarap Hikâyesi
Roma döneminde tatlı şarapların favorisi, güneşte kurutulmuş üzümlerden yapılan passum idi. Bu şaraplar hem lezzetliydi hem de şifa verdiği düşünülüyordu. Dioscorides, meşhur Materia Medica’sında bu şarabın baş ağrısına, kurtlara ve hatta doğurganlığa iyi geldiğini yazıyordu.
Girit ise bu ürünün en meşhur üretim merkezlerinden biriydi. Knossos’ta üretilen kuru üzüm şarapları Roma, Napoli ve ötesine gönderiliyor, gemiler İskenderiye rotasında Girit’e uğrayarak bu kıymetli yükü alıyordu.
– Peki Ya Şarap Gerçek Değilse?
Dublin Üniversitesi’nden Dr. Conor Trainor ve ekibinin Knossos’ta yaptığı kazılar, bu hikâyeye yeni bir yorum katıyor.
Kazılarda bulunanlar arasında sadece amforalar ve üzümle ilgili ekipmanlar değil, aynı zamanda seramik arı kovanları da vardı. Bunlar, iç yüzeyi peteklerin tutunması için özel olarak tasarlanmıştı. Üstelik büyük karıştırma kaplarında ısıya dair hiçbir iz yoktu — yani Plinius’un önerdiği gibi üzüm suyu kaynatılmamıştı.
Bu durum, üreticilerin şarapları üzümleri kurutarak değil, bal ekleyerek tatlandırmış olabileceğine işaret ediyor.
– Gerçekten Kandırıldılar mı?
Bu sorunun cevabı karmaşık. Roma’daki kazılarda bulunan Girit amforalarının çokluğu, şarabın saflığı yerine tadı ve prestijinin daha önemli olduğunu düşündürüyor. Romalılar belki de “kurutulmuş üzüm şarabı” diye bal katılmış şarap içti, ama kimse çok da şikâyet etmedi.
Bugünün Amarone’si gibi, Girit şarapları da zahmetli üretimi ve tıbbi itibarıyla yüksek statü sembolüydü. Ancak Knossos üreticileri bu statüyü hızlı ve ucuz yollarla sürdürmeye çalışmış olabilir.
